การเลี้ยงปลากระพงขาว

การเลี้ยงปลากระพงขาว

ปลากะพงขาวเป็นปลาน้ำกร่อยขนาดใหญ่ อาศัยอยู่ตามปากแม่น้ำที่ติดต่อถึงทะเลและยังสามารถแพร่เข้าไปอยู่ได้ในแม่น้ำ ลำคลอง แหล่งน้ำจืด ฉะนั้นในท้องที่บางแห่งจึงเรียกปลาชนิดนี้ว่า " กะพงน้ำจืด " ปลากะพงขาว มีลักษณะตัวยาวและแบน ข้างปากกว้างมีฟันเล็ก ละเอียด ริมฝีปากล่างยื่น ยาวกว่าริมฝีปากบนเล็กน้อย กระดูแก้มที่ขอบเป็นหยักละเอียดและที่มุมแก้มเป็นหนามแหลม ลำตัวตอนบนเป็นสีฟ้าอมเขียว ด้านข้างและส่วนท้องสีขาวเงิน ครีบหางสีเหลืองดำ การเลี้ยงปลากะพงขาวในกระชัง มีความเหมาะสมกับสภาพท้องที่ตามท้องที่แหล่งน้ำตื้น เช่น แม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง แหล่งน้ำกร่อย ในทะเลสาบ และทะเลชายฝั่ง ซึ่งสามารถตั้งแปลงเป็นที่เลี้ยงปลาได้สะดวกและลงทุนน้อย แต่สามารถเลี้ยงปลาได้หนาแน่นเป็นจำนวนมาก และไม่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคภัยต่าง ๆ จากการทดลองเลี้ยงปลากะพงขาวในกระชังปรากฏว่า เป็นปลาที่มีความอดทนสามารถปรับตัวอยู่ได้ทั้งน้ำจืดและน้ำเค็ม สามารถฝึกให้เชื่องและเลี้ยงรวมฝูงได้ดี เติบโตเร็วและให้ผลผลิตสูง เมื่อปลากะพงขาวมีรสชาติดีเป็นที่นิยมบริโภค จึงเป็นปลามีราคาแพงกิโลกรัมละ 30-50 บาท สามารถทำรายได้แก่ผู้เลี้ยงพอสมควร ดังนั้นการเลี้ยงปลากะพงขาวสามารถประกอบเป็นอาชีพได้เป็นอย่างดี การรวบรวมปลากะพงขาว ลูกปลากะพงขาวขนาดเล็ก มักจะเข้ามาอาศัยตามแหล่งน้ำตื้นตามบริเวณชายฝั่งและเข้าไปอาศัยอยู่ตามแม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง หรือแม้กระทั่งในนาข้าวที่มีสายน้ำติดต่อเมื่อน้ำทะเลท่วมถึงตามจังหวัดชายทะเลทั่วไป ทั้งในท้องที่ทางฝั่งอ่าวไทยและท้องที่ฝั่งมหาสมุทรอินเดีย ระยะเวลาที่ปรากฏว่ามีลูกปลาชุกชุมเป็นจำนวนมากคือ ระยะตอนต้นฤดูฝน ซึ่งทางฝั่งอ่าวไทยสามารถรวบรวมได้จำนวนมาก ในระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงสิงหาคม ลักษณะของลูกปลากะพงขาวขนาดเล็ก จะมีแถบสีน้ำตาลอ่อนหนึ่งแถบ คาดตามแนวสันหลังจากปลายปากบนถึงตอนต้นของครีบหลังอันแรก ลูกปลาขนาดเล็ก ความยาวไม่เกิน 3 เซนติเมตร ที่ด้านข้างลำตัวสีน้ำตาลอ่อน จะมีลายสีดำคาดขวาง ลูกปลาที่มีขนาดเล็กมาก ๆ ลำตัวจะเป็นสีดำล้วน ๆ การรวบรวมลูกปลาใช้อวนตาถี่ขนาด5 มิลลิเมตร ลากจับลูกปลาตามแอ่งน้ำขนาดความยาวของอวนขึ้นกับขนาดพื้นที่จับลูกปลา ส่วนมากใช้อวนยาว 2-3 เมตร ลึก 1.5 เมตรก็พอลูกปลาที่รวบรวมได้มักจะมีขนาดต่างๆกันมีความยาวตั้งแต่1-15 เซนติเมตร แต่ถ้าทำการรวบรวมตอนต้น ๆ ฤดูส่วนใหญ่จะได้ลูกปลาขนาดเล็ก มีความยาวขนาด 6 เซนติเมตร สำหรับการหาพันธุ์ปลาก็สามารถสั่งจอง ได้จากการประมงอีกทางหนึ่ง

อุปกรณ์ในการเลี้ยงปลากะพงขาวในกระชัง
1. การเลือกทำเลเพื่อการตืดตั้งกระชังเลี้ยงปลา เป็นแหล่งที่มีระดับความลึกของน้ำอย่างน้อย 1 เมตร มีกระแสน้ำไหลผ่านสะดวก - เป็นแหล่งที่มีเครื่องกำบังคลื่นลมตามธรรมชาติได้ดี เพื่อให้กระชังปลอดภัยจากการทำลาย ของคลื่นลม เช่น บริเวณที่ลึกเข้าไปในทะเลสาบ ปากแม่น้ำ ลำคลอง และอ่าวปิดบางแห่ง - เป็นแหล่งที่อยู่ห่างไกลจากโรงงานอุตสาหกรรม อันจะเป็นเหตุให้เกิดน้ำเสีย ซึ่งจะเป็นพิษ เป็นภัยต่ออปลาที่เลี้ยงและผู้บริโภคเนื้อปลา แหล่งที่วางกระชังควรอยู่ห่างจากเส้นสัญจรทางน้ำ เพื่อให้กระชังปลอดภัยจากการถูกเรือชน อันจะเป็นเหตุให้กระชังเสียหายปลาหนีออกจากกระชังได้และปราศจากเสียงรบกวน
2. วัสดุที่ใช้ในการเลี้ยงปลา ใช้กระชังไนล่อนขนาดกว้าง 5 เมตร ลึก 2-50 เมตร ประกอบด้วยเนื้ออวนเบอร์ 15 มีขนาดตาเหยียด 2.0-2.5 เซนติเมตร สามารถปล่อยปลาลงเลี้ยงได้ 300 ตัว ต้นทุนของกระชังขนาดดังกล่าวคิดเป็นเงินกระชังละ 1,600 บาท ใช้ได้นาน 4-5 ปี - อาหารที่ใช้เลี้ยง เป็นพวกเศษปลาเบ็ดเตล็ด ราคาถูกๆประมาณกิโลกรัมละ1.50บาทโดยสับเป็นชิ้นๆพอเหมาะกับปลาขนาดที่เลี้ยง
3. การดูแลรักษา เมื่ออนุบาลลูกปลา ได้ขนาดประมาณ 10 เซนติเมตร จึงนำปลาปล่อยลงเลี้ยงในกระชัง ที่วางเตรียมไว้ โดยให้อาหารในเวลาที่น้ำขึ้นเต็มที่ โยนให้กินคราวละน้อย ๆ ให้กินอย่างสม่ำเสมอและทั่วถึงจนกว่าปลาจะหยุดกิน ไม่ควรให้อาหารเกิดความจำเป็น เพราะอาหารเหลือตกค้างอยู่ในกระชัง กลับเป็นเหยื่อปูและสัตว์น้ำอื่น ๆเข้ามาทำลายกระชัง อันเป็นเหตุให้ปลาหนีออกจากกระชังไปได้ ผู้เลี้ยงต้องหมั่นลงตรวจกระชังเพื่อป้องกันการสูญหายของปลา
4. ผลผลิตจากการเลี้ยงปลากะพงขาวในกระชัง จากผลการทดลองเลี้ยงปลากะพงขาวในกระชัง พบว่าเมื่อเลี้ยงปลาในกระชังครบ 1 ปี จะให้ผลผลิต 300-500 กิโลกรัม ต่อ พื้นที่กระชัง 100 ตารางเมตร โดยมีอัตราการรอดตายประมาณ 90 % และในการเลี้ยงปลากะพงขาว เมื่อเปรียบเทียบกับอาหารที่ใช้เลี้ยงกับการเปลี่ยนแปลงเป็นเนื้อของปลาจะได้เนื้อ 1 กิโลกรัม ต่อ อาหารที่ให้ 7-10 กิโลกรัม